Trong báo cáo về nhà ở và thị trường bất động sản quý II, Bộ Xây dựng đã đưa ra loạt giải pháp nhằm bình ổn thị trường, trong đó đáng chú ý là ủng hộ chính sách thu thuế trên phần chênh lệch giữa các lần giao dịch nhà đất do Bộ Tài chính đề xuất. Đây được coi là giải pháp quan trọng để hạn chế đầu cơ, thổi giá bất động sản.
Chính sách thuế đề xuất
Theo dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Bộ Tài chính đề xuất áp thuế suất 20% trên giá trị chênh lệch giữa giá mua và giá bán bất động sản trong từng lần chuyển nhượng.
Trường hợp không xác định được giá mua hoặc chi phí liên quan, mức thuế sẽ tính theo giá bán và thời gian sở hữu, cụ thể:
Dưới 2 năm: thuế suất 10%.
Từ 2 đến dưới 5 năm: thuế suất 6%.
Từ 5 đến dưới 10 năm: thuế suất 4%.
Từ 10 năm trở lên: thuế suất 2%.
Bộ Xây dựng đánh giá đây là biện pháp có tính khả thi, giúp hạn chế tình trạng “lướt sóng” và tạo khan hiếm giả để đẩy giá kiếm lời. Đồng thời, cơ quan này cũng đề nghị nghiên cứu thêm việc đánh thuế phần chênh lệch giá giữa mức tính tiền sử dụng đất và giá bán sản phẩm của các dự án bất động sản. Ngoài ra, cần tính đến việc áp thuế với nhà ở, đất bỏ hoang, không đưa vào sử dụng.
Thị trường bất động sản tăng giá mạnh
Bộ Xây dựng cho biết, quý II/2025, giá bán bất động sản tại nhiều thành phố lớn tiếp tục leo thang, đạt mức cao nhất trong gần một thập kỷ.
Tại Hà Nội, giá chung cư trung bình đã đạt 80 triệu đồng/m², tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhiều dự án mở bán vượt mốc 100 triệu đồng/m² như The Nelson Private Residences (120–180 triệu đồng/m²), Noble Crystal (120–150 triệu đồng/m²) hay The Matrix One (120–150 triệu đồng/m²).
TP HCM ghi nhận mức giá bình quân 89 triệu đồng/m², tăng 36%. Một số dự án hạng sang thiết lập mặt bằng giá mới, lên tới 163–200 triệu đồng/m².
Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), Hà Nội hiện dẫn đầu cả nước về tốc độ tăng giá chung cư, với mức tăng 87% trong 6 năm qua, bình quân mỗi năm gần 15%. Kế tiếp là Đà Nẵng (70%) và TP HCM (48%).
Đối với đất nền, sau giai đoạn đầu năm tăng “nóng” 20–30%, thậm chí 40% ở một số địa phương do kỳ vọng sắp xếp đơn vị hành chính, đến quý II giá đã hạ nhiệt, chỉ còn tăng 3–5% so với quý I. Dù vậy, giao dịch chủ yếu vẫn mang tính đầu cơ.
Ý nghĩa và thách thức khi áp thuế
Các chuyên gia cho rằng việc áp thuế trên lãi chuyển nhượng bất động sản là biện pháp trực tiếp để điều tiết hoạt động đầu cơ, giảm tình trạng thổi giá. Tuy nhiên, yếu tố tiên quyết là phải hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin và cơ sở dữ liệu đất đai, đảm bảo tính minh bạch trong khai báo giá trị mua – bán.
Bộ Xây dựng đã đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng các địa phương đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, liên thông thủ tục giao dịch bất động sản, công chứng, thuế và đăng ký đất đai trên môi trường điện tử. Đồng thời, cơ quan này đang xây dựng đề án thí điểm Trung tâm giao dịch bất động sản do Nhà nước quản lý, dự kiến triển khai từ đầu năm 2026.
Kỳ vọng bình ổn thị trường
Trong bối cảnh giá nhà đất liên tục lập mặt bằng mới, việc áp thuế trên phần lãi chuyển nhượng bất động sản được kỳ vọng sẽ tạo công cụ hữu hiệu để kiềm chế hoạt động đầu cơ, đảm bảo thị trường phát triển lành mạnh, hướng tới nhu cầu ở thực.
Đây cũng là bước đi nhằm hiện thực hóa mục tiêu kiểm soát giá nhà, tạo điều kiện để người dân có thu nhập trung bình và thấp tiếp cận được chỗ ở, đồng thời góp phần ổn định kinh tế vĩ mô trong giai đoạn tới.